Akụkọ na-ekwu na iji ọgwụ ahụhụ eme ihe n'ụlọ nwere ike ibute mgbochi anwụnta.

Ojiji nkeọgwụ ahụhụn'ụlọ nwere ike inwe mmetụta dị ukwuu na mmepe nke iguzogide anwụnta na-ebu ọrịa ma belata irè nke ọgwụ ahụhụ.
Ndị ọkà mmụta ihe ndị dị ndụ sitere na Liverpool School of Tropical Medicine ebipụtala akwụkwọ na The Lancet Americas Health nke lekwasịrị anya n'ụdị ojiji ọgwụ ahụhụ ezinụlọ na mba 19 ebe ọrịa ndị sitere na vektọ dịka ịba na dengue bụ ihe a na-ahụkarị.
Ọ bụ ezie na ọtụtụ nnyocha egosila otu usoro ahụike ọha na eze na ojiji ọgwụ ahụhụ n'ọrụ ugbo si enye aka na mmepe nke iguzogide ọgwụ ahụhụ, ndị dere akụkọ ahụ na-arụ ụka na ojiji ezinụlọ na mmetụta ya ka dị mma. Nke a bụ eziokwu karịsịa n'ihi mmụba nke iguzogide ọrịa ndị sitere na vektọ n'ụwa niile na ihe iyi egwu ha na-eyi ahụike mmadụ.
Akwụkwọ nke Dr Fabricio Martins duziri na-eleba anya n'otú ọgwụ ahụhụ ezinụlọ si emetụta mmepe nke iguzogide anwụnta Aedes aegypti, na-eji Brazil dịka ihe atụ. Ha chọpụtara na ugboro ole nke mgbanwe KDR, nke na-eme ka anwụnta Aedes aegypti ghara iguzogide ọgwụ ahụhụ pyrethroid (nke a na-ejikarị eme ihe n'ụlọ na ahụike ọha na eze), fọrọ nke nta ka ọ bụrụ okpukpu abụọ n'ime afọ isii ka nje Zika webatara ọgwụ ahụhụ n'ụlọ n'ahịa na Brazil. Ọmụmụ ihe ụlọ nyocha gosiri na ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ pasent 100 nke anwụnta ndị lanarịrị ikpughe ọgwụ ahụhụ n'ụlọ nwere ọtụtụ mgbanwe KDR, ebe ndị nwụrụ anwụ enweghị.
Nnyocha ahụ chọpụtakwara na ojiji nke ọgwụ ahụhụ n'ụlọ zuru ebe niile, ihe dị ka pasentị iri isii nke ndị bi na mpaghara iri na itoolu nke ọrịa a na-ejikarị ọgwụ ahụhụ n'ụlọ eme ihe maka nchekwa onwe onye.
Ha na-arụ ụka na ojiji a na-edeghị nke ọma na nke a na-achịkwaghị achịkwa nwere ike ibelata irè nke ngwaahịa ndị a ma metụtakwa usoro ahụike ọha dị mkpa dịka iji ụgbụ e ji ọgwụ ahụhụ mee na ịgba ọgwụ ahụhụ n'ime ụlọ.
A chọrọ nnyocha ọzọ iji nyochaa mmetụta kpọmkwem na nke na-apụtaghị ìhè nke ọgwụ ahụhụ ezinụlọ, ihe egwu na uru ha nwere n'ahụike mmadụ, yana mmetụta ọ ga-enwe na mmemme njikwa vektọ.
Ndị dere akụkọ ahụ na-atụ aro ka ndị na-eme iwu mepụta ntuziaka ọzọ gbasara njikwa ọgwụ ahụhụ n'ụlọ iji hụ na ejiri ngwaahịa ndị a mee ihe nke ọma ma dịkwa nchebe.
Dr Martins, onye nyocha na ngalaba bayoloji vector, kwuru sị: “Ọrụ a sitere na data ubi m chịkọtara mgbe m na-arụkọ ọrụ nke ọma na obodo dị na Brazil iji chọpụta ihe kpatara anwụnta Aedes ji enwe ike iguzogide ọrịa, ọbụlagodi n'ebe mmemme ahụike ọha na eze kwụsịrị iji pyrethroids.
"Ndị otu anyị na-agbasa nyocha ahụ gaa na steeti anọ dị na ugwu ọdịda anyanwụ Brazil iji ghọta nke ọma otu ojiji ọgwụ ahụhụ ezinụlọ si eme ka nhọrọ maka usoro mkpụrụ ndụ ihe nketa metụtara iguzogide pyrethroid dị iche iche."
"Nnyocha n'ọdịnihu gbasara mgbochi dị n'etiti ọgwụ ahụhụ ezinụlọ na ngwaahịa ahụike ọha ga-adị oke mkpa maka mkpebi dabere na ihe akaebe na mmepe nke ntuziaka maka mmemme njikwa vektọ dị irè."