Ọmụmụ ihe a tụlere ihe na-egbu egbu, enweghị ike, na nsi nke azụmahịacypermethrinusoro maka anuran tadpoles. Na nnukwu ule, a nwalere ntinye nke 100-800 μg / L maka awa 96. N'ime ule na-adịghị ala ala, a nwalere mkpokọta cypermethrin na-emekarị (1, 3, 6, na 20 μg / L) maka ịnwụ anwụ, na-esote nyocha micronucleus na mkpụrụ ndụ ọbara uhie na-adịghị ahụkebe nuklia maka ụbọchị 7. LC50 nke usoro cypermethrin azụmahịa maka tadpoles bụ 273.41 μg L-1. N'ime ule na-adịghị ala ala, ihe kachasị elu (20 μg L-1) mere ka ọ bụrụ ihe karịrị 50% ọnwụ, ebe ọ na-egbu ọkara nke tadpoles nwalere. Nnwale micronucleus gosipụtara nsonaazụ dị ịrịba ama na 6 na 20 μg L-1 na ọtụtụ nsogbu nuklia achọpụtara, na-egosi na mmepụta cypermethrin azụmahịa nwere ikike genotoxic megide P. gracilis. Cypermethrin bụ nnukwu ihe ize ndụ maka ụdị a, na-egosi na ọ nwere ike ịkpata ọtụtụ nsogbu ma na-emetụta ihe ndị dị na gburugburu ebe obibi a n'oge dị mkpirikpi na ogologo oge. Ya mere, enwere ike ikwubi na usoro cypermethrin azụmahịa nwere mmetụta na-egbu egbu na P. gracilis.
N'ihi mgbasawanye nke ọrụ ugbo na-aga n'ihu na ngwa ngwa ngwa ngwa nkenjikwa pestiAnụmanụ ndị dị n'ime mmiri na-ejikarị ọgwụ pesticide1,2. Mmetọ nke akụrụngwa mmiri dị nso n'ubi ugbo nwere ike imetụta mmepe na nlanarị nke ihe ndị na-abụghị ebumnuche dị ka amphibians.
Amphibians na-adịwanye mkpa na ntule nke matrices gburugburu ebe obibi. A na-ewere Anuras dị ka ezigbo bioindicators nke mmetọ gburugburu ebe obibi n'ihi njirimara ha pụrụ iche dị ka usoro ndụ mgbagwoju anya, ọnụego uto ngwa ngwa ngwa ngwa, ọnọdụ trophic, akpụkpọ anụ na-eme ka ọ ghara ịdị arọ10,11, ịdabere na mmiri maka mmeputakwa12 na akwa na-enweghị nchebe11,13,14. Obere frog mmiri (Physalaemus gracilis), nke a na-akpọkarị frog na-akwa ákwá, ka egosiri na ọ bụ ụdị ihe na-eme ihe na-emetọ pesticide4,5,6,7,15. A na-ahụ ụdị a na mmiri kwụ ọtọ, ebe echedoro ma ọ bụ mpaghara nwere ebe obibi na-agbanwe agbanwe na Argentina, Uruguay, Paraguay na Brazil1617 ma na-ewere ya dị ka ihe kwụsiri ike site na nhazi nke IUCN n'ihi oke nkesa na nnabata nke ebe obibi dị iche iche18.
A kọwo mmetụta sublethal na amphibians na-esochi ikpughe na cypermethrin, gụnyere àgwà, morphological na biochemical mgbanwe na tadpoles23,24,25, mgbanwe ọnwụ na oge metamorphosis, enzymatic mgbanwe, mbelata hatching success24,25, hyperactivity26, mgbochi nke cholinesterase ọrụ27 na swiiti mgbanwe. Agbanyeghị, ọmụmụ banyere mmetụta genotoxic nke cypermethrin na amphibians nwere oke. Ya mere, ọ dị mkpa iji nyochaa ike nke ụdị anura na cypermethrin.
Mmetọ gburugburu ebe obibi na-emetụta uto na mmepe nkịtị nke ndị amfibian, mana mmetụta kachasị njọ bụ mmebi mkpụrụ ndụ ihe nketa na DNA kpatara site na mkpughe pesticide13. Nyocha mkpụrụ ndụ ọbara bụ ihe dị mkpa bioindicator nke mmetọ na ike nsi nke ihe na ụdị anụ ọhịa29. Nnwale micronucleus bụ otu n'ime ụzọ ndị a na-ejikarị eme ihe maka ịchọpụta genotoxicity nke kemịkalụ na gburugburu30. Ọ bụ ụzọ dị ngwa, dị irè na ọnụ ala bụ ezigbo ihe na-egosi mmetọ kemịkalụ nke ihe ndị dị ka amphibians31,32 ma nwee ike ịnye ozi gbasara ikpughe na mmetọ genotoxic33.
Ebumnuche nke ọmụmụ a bụ iji nyochaa ikike nsị nke usoro cypermethrin azụmahịa na obere tadpoles mmiri na-eji ule micronucleus na nyocha ihe ize ndụ gburugburu ebe obibi.
Ngụkọta ọnwụ (%) nke P. gracilis tadpoles ekpughere na mkpokọta cypermethrin dị iche iche nke azụmahịa n'oge nnukwu oge ule.
Ngụkọta ọnwụ (%) nke P. gracilis tadpoles ekpughere na mkpokọta cypermethrin azụmahịa dị iche iche n'oge ule na-adịghị ala ala.
Ọnụ ọgụgụ dị elu nke a na-ahụ anya bụ nsonaazụ genotoxic na ndị amphibians ekpughere n'ọtụtụ dị iche iche nke cypermethrin (6 na 20 μg / L), dị ka e gosipụtara site na ọnụnọ micronuclei (MN) na adịghị ike nuklia na erythrocytes. Nhazi nke MN na-egosi njehie na mitosis ma jikọta ya na njide na-adịghị mma nke chromosomes na microtubules, ntụpọ dị na ogige protein na-ahụ maka nchịkọta chromosome na njem, njehie na chromosome segregation na njehie na DNA mebiri emebi 38,39 ma nwee ike jikọta ya na nrụgide oxidative na-akpata pesticide40,41. Ahụrụ ihe na-adịghị mma ndị ọzọ na mkpokọta niile enyochara. Ịba ụba nke mkpokọta cypermethrin mụbara mmebi nke nuklia na erythrocytes site na 5% na 20% na nke kachasị ala (1 μg / L) na nke kachasị elu (20 μg / L), n'otu n'otu. Dịka ọmụmaatụ, mgbanwe na DNA nke ụdị nwere ike ịkpata nnukwu nsonaazụ maka ndụ dị mkpụmkpụ na ogologo oge, na-ebute mbelata ọnụ ọgụgụ mmadụ, mgbanwe mma ọmụmụ, ịmụ nwa, mfu nke ụdị mkpụrụ ndụ ihe nketa dị iche iche, na mgbanwe mgbanwe ọnụego. Ihe ndị a niile nwere ike imetụta nlanarị na nrụzi ụdị42,43. Ịmepụta ihe na-adịghị mma nke erythroid nwere ike igosi ngọngọ na cytokinesis, na-ebute nkewa sel na-adịghị mma (binucleated erythrocytes) 44,45; multilobed nuclei bụ protrusions nke nuklea akpụkpọ ahụ nwere otutu lobes46, ebe ndị ọzọ erythroid abnormalities nwere ike jikọọ na DNA amplification, dị ka nuclear akụrụ/blebs47. Ọnụnọ nke erythrocytes nke anucleated nwere ike igosi enweghị ike njem ikuku oxygen, karịsịa na mmiri emerụrụ 48,49. Apoptosis na-egosi ọnwụ cell50.
Ọmụmụ ihe ndị ọzọ egosipụtakwala mmetụta genotoxic nke cypermethrin. Kabaña et al.51 gosipụtara ọnụnọ nke micronuclei na mgbanwe nuklia dị ka mkpụrụ ndụ binucleated na mkpụrụ ndụ apoptotic na mkpụrụ ndụ Odontophrynus americanus mgbe ekpughere ihe dị elu nke cypermethrin (5000 na 10,000 μg L-1) maka 96 h. Achọpụtakwara apoptosis nke Cypermethrin kpatara na P. biligonigerus52 na Rhinella arenarum53. Nsonaazụ ndị a na-egosi na cypermethrin nwere mmetụta genotoxic n'ụdị dị iche iche nke mmiri mmiri yana na nyocha MN na ENA nwere ike bụrụ ihe ngosipụta nke mmetụta dị nro na ndị amphibian ma nwee ike itinye aka na ụdị ụmụ amaala na anụ ọhịa ndị ekpughere na-egbu egbu12.
Usoro azụmahịa nke cypermethrin na-ebute nnukwu ihe ize ndụ gburugburu ebe obibi (ma nnukwu na nke na-adịghị ala ala), yana HQs karịrị US Environmental Protection Agency (EPA) level54 nke nwere ike imetụta ụdị anụ ahụ ma ọ bụrụ na ọ dị na gburugburu ebe obibi. Na nyocha ihe ize ndụ na-adịghị ala ala, NOEC maka ịnwụ anwụ bụ 3 μg L-1, na-akwado na ntinye uche dị na mmiri nwere ike itinye ihe ize ndụ nye ụdị55. NOEC na-egbu egbu maka R. arenarum larvae kpughere ngwakọta nke endosulfan na cypermethrin bụ 500 μg L-1 mgbe 168 h; uru a gbadara ruo 0.0005 μg L-1 mgbe awa 336 gachara. Ndị na-ede akwụkwọ na-egosi na ogologo oge ikpughe, na-ebelata mkpokọta nke na-emerụ ụdị ahụ. Ọ dịkwa mkpa ịkọwapụta na ụkpụrụ NOEC dị elu karịa nke P. gracilis n'otu oge ikpughe, na-egosi na nzaghachi ụdị na cypermethrin bụ ụdị-kpọmkwem. Ọzọkwa, n'ihe gbasara ịnwụ anwụ, uru CHQ nke P. gracilis mgbe ikpughe na cypermethrin ruru 64.67, nke dị elu karịa ọnụahịa ntụaka nke US Environmental Protection Agency54 setịpụrụ, na uru CHQ nke R. arenarum larvae dịkwa elu karịa uru a (CHQ> 388.00 na-amụ ihe), n'ime ihe ize ndụ dị elu nke 36 na 36. ọtụtụ ụdị amphibian. N'iburu n'uche na P. gracilis chọrọ ihe dị ka ụbọchị 30 iji mezue metamorphosis56, enwere ike ikwubi na mkpokọta cypermethrin a mụrụ nwere ike itinye aka na mbelata ọnụ ọgụgụ mmadụ site na igbochi ndị butere ọrịa ịbanye n'oge okenye ma ọ bụ ịmụ nwa mgbe ha dị obere.
Na ntule ihe ize ndụ gbakọọ nke micronuclei na ndị ọzọ erythrocyte nuklia abnormalities, CHQ ụkpụrụ sitere na 14.92 ka 97.00, na-egosi na cypermethrin nwere ike genotoxic ize ndụ na P. gracilis ọbụna na ya eke ebe obibi. N'iburu n'uche ọnwụ, oke kachasị nke ogige xenobiotic nwere ike ịnagide P. gracilis bụ 4.24 μg L-1. Agbanyeghị, itinye uche dị ka 1 μg / L gosikwara mmetụta genotoxic. Eziokwu a nwere ike ime ka ọnụ ọgụgụ ndị na-adịghị mma57 na-emetụta mmepe na mmeputakwa nke ụdị dị iche iche na ebe obibi ha, na-ebute mbelata nke ndị amphibian.
Usoro azụmahịa nke cypermethrin nke ụmụ ahụhụ gosipụtara nnukwu nsi na-adịghị ala ala na P. gracilis. Achọpụtara ọnụ ọgụgụ ọnwụ dị elu, ikekwe n'ihi mmetụta ndị na-egbu egbu, dị ka ihe àmà na-egosi site na ọnụnọ micronuclei na erythrocyte adịghị ike nuklia, karịsịa serrated nuclei, lobed nuclei, na vesicular nuclei. Tụkwasị na nke ahụ, ụdị ndị a na-amụ na-egosi ụbara ihe ize ndụ gburugburu ebe obibi, ma nnukwu ma na-adịghị ala ala. Data ndị a, jikọtara ya na ọmụmụ ihe gara aga site na otu nyocha anyị, gosiri na ọbụna usoro azụmahịa dị iche iche nke cypermethrin ka na-eme ka mbelata acetylcholinesterase (AChE) na butyrylcholinesterase (BChE) na oxidative stress58, na rụpụtara na mgbanwe na igwu ọrụ na onu malformations59 na P. gracilis, na-egosi na azụmahịa na usoro nke a na-egbu egbu na-egbu egbu na-eme ka a na-egbu egbu na-egbu egbu na usoro nke a. ụdị. Hartmann et al. 60 chọpụtara na usoro azụmahịa nke cypermethrin bụ ihe kachasị egbu egbu na P. gracilis na ụdị ọzọ nke otu ụdị (P. cuvieri) ma e jiri ya tụnyere ọgwụ nje ndị ọzọ itoolu. Nke a na-egosi na ntinye nke cypermethrin nke iwu kwadoro maka nchekwa gburugburu ebe obibi nwere ike ịkpata ọnwụ dị elu yana mbelata ọnụ ọgụgụ mmadụ ogologo oge.
A na-achọkwu ọmụmụ ihe iji chọpụta nsí nke pesticide na ndị amphibians, n'ihi na ihe ndị a na-achọta na gburugburu ebe obibi nwere ike ịkpata ọnwụ dị elu ma mee ka ihe ize ndụ dị na P. gracilis. Ekwesịrị ịgba ume nyocha gbasara ụdị amphibian, ebe data gbasara ihe ndị a dị ụkọ, ọkachasị na ụdị Brazil.
Nnwale toxicity nke na-adịghị ala ala dịruru maka 168 h (ụbọchị 7) n'okpuru ọnọdụ kwụ ọtọ na ihe ndị dị na ya bụ: 1, 3, 6 na 20 μg ai L-1. N'ime nnwale abụọ ahụ, a na-enyocha 10 tadpoles n'otu otu ọgwụgwọ na ntụgharị isii, maka ngụkọta nke 60 tadpoles kwa ntinye uche. Ka ọ dị ugbu a, ọgwụgwọ naanị mmiri na-eje ozi dị ka njikwa na-adịghị mma. Nhazi nnwale ọ bụla nwere efere iko na-adịghị ọcha nke nwere ikike nke 500 ml yana njupụta nke 1 tadpole kwa 50 ml nke ngwọta. A na-eji ihe nkiri polyethylene kpuchie flask ahụ iji gbochie evaporation na ikuku na-aga n'ihu.
A na-enyocha mmiri ahụ na kemịkalụ iji chọpụta ọnụọgụ pesticide na 0, 96, na 168 h. Dị ka Sabin et al. 68 na Martins et al. 69 , a na-eme nyocha ahụ na Ụlọ nyocha nyocha nke pesticide (LARP) nke Federal University of Santa Maria na-eji gas chromatography jikọtara na okpukpu atọ nke quadrupole mass spectrometry (Varian model 1200, Palo Alto, California, USA). A na-egosi mkpebi ọnụọgụ nke pesticides na mmiri dị ka ihe mgbakwunye (Table SM1).
Maka ule micronucleus (MNT) na ọbara ọbara nuklea ule abnormality test (RNA), enyochala tadpoles 15 sitere na otu ọgwụgwọ ọ bụla. Ejiri lidocaine 5% (50 mg g-170) na-egbu ndị tadpoles na-anakọta ihe nlele ọbara site na mgbami obi site na iji sirinji heparinized nwere ike ịwụfu. A kwadebere smear ọbara na slide microscope ndị na-adịghị mma, ikuku akpọnwụwo, dozie ya na 100% methanol (4 Celsius C) maka nkeji 2, wee were ngwọta 10% Giemsa mee ntụ maka 15 min n'ọchịchịrị. Na njedebe nke usoro ahụ, a na-eji mmiri mmiri na-ekpo ọkụ na-asa ihe nkiri slide iji wepụ ihe ndị na-adịghị mma ma kpoo ya na ụlọ okpomọkụ.
Opekempe, 1000 RBC sitere na tadpole ọ bụla nyochara site na iji microscope 100 × nwere ebumnuche 71 iji chọpụta ọnụnọ MN na ENA. A tụlere ngụkọta nke 75,796 RBC sitere na tadpoles na-atụle ntinye na njikwa cypermethrin. A na-enyocha Genotoxicity dịka usoro Carrasco et al. na Fenech et al.38,72 site n'ịchọpụta ugboro ole ọnya nuklia ndị a: (1) mkpụrụ ndụ anucleate: mkpụrụ ndụ na-enweghị nuclei; (2) mkpụrụ ndụ apoptotic: nkewa nke nuklia, ọnwụ mkpụrụ ndụ e mere ndokwa; (3) mkpụrụ ndụ binucleate: mkpụrụ ndụ nwere nuclei abụọ; (4) mkpụrụ akụ nuklia ma ọ bụ mkpụrụ ndụ bleb: sel ndị nwere nuclei nwere obere protrusions nke akpụkpọ ahụ nuklia, blebs yiri nha nke micronuclei; (5) mkpụrụ ndụ karyolyzed: mkpụrụ ndụ nwere naanị ndepụta nke nucleus na-enweghị ihe dị n'ime; (6) mkpụrụ ndụ ndị a na-ahụ anya: mkpụrụ ndụ nwere oghere ndị nwere mgbawa doro anya ma ọ bụ ọkwa dị n'ụdị ha, nke a na-akpọkwa nuclei yiri akụrụ; (7) mkpụrụ ndụ lobulated: sel ndị nwere protrusion nuklia buru ibu karịa vesicles ndị ahụ e kwuru n'elu; na (8) microcells: mkpụrụ ndụ nwere nuclei condensed na cytoplasm belatara. Atụnyere mgbanwe ndị ahụ na nsonaazụ njikwa na-adịghị mma.
A tụlere nsonaazụ ule toxicity (LC50) site na iji ngwa ngwa GBsic yana usoro TSK-Trimmed Spearman-Karber74. A nwalere data ule na-adịghị ala ala maka njehie normality (Shapiro-Wilks) na homogeneity nke variance (Bartlett). A na-enyocha nsonaazụ ya site na iji nyocha nke otu ụzọ (ANOVA). A na-eji ule Tukey tụnyere data n'etiti onwe ha, a na-eji ule Dunnett tụnyere data n'etiti otu ọgwụgwọ na otu njikwa na-adịghị mma.
A na-enyocha data LOEC na NOEC site na iji ule Dunnett. Emere ule ndekọ ọnụ ọgụgụ site na iji sọftụwia Statistica 8.0 (StatSoft) nwere ọkwa dị mkpa nke 95% (p <0.05).
Oge nzipu: Mar-13-2025